Insect van het Jaar 2023:
De wc-motmug

De wc-motmug heeft zijn naam niet mee. Laten we met het laatste beginnen. Het is misschien wel een mug, maar eentje die geen bloed zuigt en dus niet kan steken. Hij stelt zich tevreden met wat water en soms een beetje nectar. Hij heet motmug omdat hij lijkt op een klein vlindertje met een donzig lijf en prachtig behaarde vleugels. Die haren zijn waterafstotend zodat hij niet verdrinkt als hij per ongeluk nat wordt. De antennen zien eruit als een ketting met lange wimpers, wat het een prachtig insect maakt. Zijn uiterlijk heeft hij dan weer wel mee. Dit mugje wordt vaak gezien op muren van wc’s en badkamers maar ook bij andere stilstaande watertjes. Daar ontwikkelt hij zich in, zich voedend met bacteriën in organisch afval. Dit doen ze ook in kieren of zwanenhalzen op je badkamer waar viezigheid in achterblijft.

De beverkever wordt ook wel beverluis genoemd. En toen hij werd ontdekt (in 1869 in het beververblijf in de Rotterdamse Diergaarde) werd hij voor een vlo versleten. Dan moet het wel een raar beestje zijn, zo raar zelfs dat er in alle verwarring een tijdje een speciale insectenorde voor was opgericht. Toch is het een echte kever, maar dan wel eentje die leeft als een luis in de pels van de bever. Hij is blind, kan niet vliegen is nog geen drie millimeter lang. Zo plat als een dubbeltje kruipt hij op zijn kant tussen de haren van de bever door, vaak met honderden tegelijk. Wat hij daar precies eet is nog steeds niet helemaal duidelijk: vermoedelijk de vetten waarmee de bever zijn vacht waterdicht houdt, maar misschien ook wel huidschilfers. De beverkever was en is een raadselachtig insect.

De boskakkerlak is een van onze inheemse kakkerlakken en hoort dus bij de Nederlandse natuur. Het is geen ingeburgerde exoot die huizen van mensen onveilig maakt. Hij wil niet eens bij ons in huis leven; het is een echt buitendier. Zoals de naam al doet vermoeden leven boskakkerlakken in het bos, maar je kunt ze ook vinden op de hei. Deze insecten zijn volstrekt ongevaarlijk: ze bijten niet, ze steken niet en ze brengen geen ziektes over. Vooral de mannetjes zijn erg mooi. Ze hebben lange, geel geaderde voorvleugels en een zwarte, klokvormige vlek op het halsschild. De vrouwtjes hebben halflange vleugels en kunnen niet vliegen. Tweemaal per jaar maken ze een eipakketje dat eruitziet als een damestasje. Dat dragen ze aan hun achterlijf met zich mee en laten het vallen als ze een gunstige plek hebben gevonden. Hun voedsel bestaat vooral uit plantenafval uit de vrije natuur: het zijn nuttige opruimers.